[Báo cáo NCKHSV] Nguồn gốc lễ hội Tenjin (Osaka) nhìn từ nhân vật Sugawara Michizane và tín ngưỡng Goryo

Đây là lễ hội của đền Tenmangu nhằm tôn vinh thần Sugawara Michizane, vị thần của sự thông thái. Lễ hội bao gồm lễ thỉnh vị thần ra khỏi ngôi đền và đưa ngài diễu hành khắp thành phố, thực hiện các lễ hội hoa mỹ khác nhau để làm thần vui, trước khi rước trở lại ngôi đền. Đối với nhiều người dân, đây là một dịp lý tưởng để họ khoác lên mình bộ trang phục truyền thống, thưởng thức các lễ rước và tận hưởng bầu không khí lễ hội trong những ngày hè sôi động.

Chương 1: Nhân vật lịch sử Sugawara Michizane－Những nguyên nhân khiến ông được tôn kính là “Vị thần học vấn”
Ở lễ hội Tenjin (Osaka) người ta có thể mua những lá bùa là biểu tượng cho “vị thần học vấn” SM để cầu mong sự thăng tiến trong học tập, thi cử. Sugawara Michizane (菅原道真, 845 - 903), còn gọi là Kan Shojo (菅丞相 ) hoặc Kanke (菅家) được tôn kính là “vị thần học vấn” do một số nguyên nhân sau:
1.1.    Cơ hội học hành từ truyền thống gia đình vững chắc
Hoàn cảnh gia đình nề nếp với truyền thống học hành, làm chính trị cống hiến cho đất nước đã tạo một cơ sở, nền tảng vững chắc cả về nhân phẩm và kiến thức để Sugawara Michizane có thể thăng tiến trên con đường học hành, con đường làm chính trị của mình.
1.2. Những danh hiệu, chức vụ cao quý Sugawara Michizane được giao nhờ tài năng, vốn học thức của mình
1.3. Tinh thần sáng tác, học tập trong mọi hoàn cảnh
Mới 5 tuổi SM đã bắt đầu đọc thơ, 11 tuổi bắt đầu sáng tác và ngâm vịnh thơ phú. Suốt cuộc đời mình, ông thể hiện tinh thần sáng tác, học tập cao độ, kể cả trong lúc bị lưu đày. Ông để lại các tập thơ như: Tam đại thực lục (三代実縁), Khứ niên kim dạ (去年今夜), Kanke hậu tập (菅家後集 ),…
1.4. Tinh thần nhân đạo, chính trực của Sugawara Michizane
Xuyên suốt trong cuộc đời làm chính trị, qua những tác phẩm thơ văn của mình, Sugawara Michizane luôn thể hiện tinh thần nhân đạo, chính trực đáng kính trọng
Chương 2: Tín ngưỡng Goryo và nguyên nhân Sugawara Michizane được tôn kính trong tín ngưỡng này
Có thể nói lễ hội Tenjin xuất phát từ tín ngưỡng Goryo.
2.1. Một số nét về tín ngưỡng Goryo
2.1.1. Khái niệm
Goryo là tín ngưỡng tôn thờ linh hồn của một số người để xoa dịu sự giận dữ, nổi giận của linh hồn linh thiêng đó, cầu mong một cuộc sống yên bình cho những người còn sống, mong muốn những linh hồn linh thiêng ấy chuyển đổi sức mạnh đáng sợ thành sức mạnh bảo vệ cho cuộc sống con người.   
2.1.2 Quá trình hình thành của Goryo
Ba giai đoạn: Thứ nhất là nhận thức của con người về sự tồn tại của những linh hồn đang giận dữ, gây ra nhiều tai hoa. Thứ hai, từ nỗi sợ hãi, tìm cách lý giải những điều kỳ lạ gắn với nhân vật. Thứ ba, từ sự lý giải đó là cơn giận dữ của linh hồn, con người suy tôn, tôn thờ linh hồn đó làm “linh hồn linh thiêng – goryo”
2.1.3 Một số vị thần được tôn thờ trong tín ngưỡng Goryo
Họ đều là những nhân vật chính trị mang tội danh mưu phản và qua đời trong quá trình đi lưu đày.
2.2. Nguyên nhân Sugawara Michizane được tôn thờ trong tín ngưỡng Goryo
Sau cái chết của Sugawara Michizane, nhiều tai họa xảy ra như: dịch bệnh hoành hành, thiên tai, cái chết của nhiều nhân vật liên quan,… khiến nhiều người liên tưởng đến cái chết oan khuất của SM, từ đó tôn thờ linh hồn SM thành một trong những “Goryo”

SV. Trần Thị Khuyên
K57 Bộ môn Nhật Bản học