Sinh viên, lực lượng chủ lực của trí tuệ trẻ và là thế hệ kế tục tương lai của đất nước, giữ vai trò rất quan trọng trong sự phát triển nhanh chóng và bền vững của xã hội trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0. Mạng xã hội đã trở thành nền tảng giao tiếp không thể thiếu trong đời sống sinh viên, là nơi kết nối các mối quan hệ, trao đổi kiến thức, học tập, đồng thời là diễn đàn rộng lớn để họ thể hiện suy nghĩ, quan điểm về các hiện tượng xã hội. Tuy nhiên, đặc điểm đa chiều và phức tạp của không gian mạng cũng tạo ra những thách thức lớn đối với việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Thông tin sai lệch, luận điệu xuyên tạc, các thủ đoạn thù địch trên môi trường mạng đang tiềm tàng khả năng tác động tiêu cực đến tư duy, nhận thức chính trị của sinh viên – lực lượng dễ bị ảnh hưởng bởi sự nhiễu loạn thông tin. Trong bối cảnh đó, việc sinh viên “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” không đơn thuần là một yêu cầu mà còn là giải pháp thiết thực và trực tiếp để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần xây dựng sự ổn định chính trị và phát triển xã hội bền vững qua môi trường mạng ngày càng gắn bó mật thiết với cuộc sống hàng ngày của giới trẻ.
“Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta mà cần hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”. Câu hát trong bài “Khát vọng tuổi trẻ” của nhạc sĩ Vũ Hoàng như một lời nhắc nhở sâu sắc về trách nhiệm của mỗi người đối với đất nước, quê hương. Đặc biệt, thanh niên nói chung và sinh viên nói riêng - ngọn nguồn của sức sống và sáng tạo - chính là lực lượng nòng cốt để viết lên tương lai rạng rỡ cho dân tộc. Trong tay họ, đất nước không chỉ là hiện tại mà còn là giấc mơ ngày mai, đòi hỏi sự dấn thân và cống hiến không ngừng. Hơn thế nữa, trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, vai trò của sinh viên không chỉ là vai trò nhận thức mà đòi hỏi sự cụ thể hóa bằng những hành động và thái độ tích cực trên mỗi bài đăng, câu chữ, bình luận trên mạng xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy rằng: “Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên” – qua đó khẳng định vị trí trung tâm của thanh niên nói chung và sinh viên nói riêng trong sự thành công của sự nghiệp cách mạng. Trước sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ và mạng xã hội, sinh viên được xem là lực lượng xung kích trong việc tiếp nhận thông tin, tự chuẩn bị lập trường, phát triển tư duy phản biện và đề cao lý tưởng cách mạng tiến bộ. Họ chính là đội hậu bị tin cậy của Đảng trong cuộc đấu tranh phòng chống nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tư tưởng, từ đó góp phần giữ vững nền tảng tư tưởng, bảo vệ sự lãnh đạo của Đảng và xây dựng xã hội phát triển lành mạnh, tiến bộ.
Sự phát triển rộng khắp của mạng xã hội đã trao cho sinh viên những cơ hội chưa từng có để tiếp cận nguồn tri thức phong phú, tạo không gian mở cho giao lưu, trao đổi và học tập đa chiều từ mọi nơi trên thế giới. Mặt tích cực vượt trội này giúp sinh viên nâng cao kỹ năng, khơi nguồn sáng tạo, góp phần xây dựng cộng đồng học tập năng động và cởi mở. Tuy nhiên, tính chất mở của môi trường mạng đồng thời cũng cho phép các thế lực thù địch, phản động dễ dàng thực hiện những âm mưu lợi dụng mạng xã hội để tuyên truyền các luận điệu xuyên tạc, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, kích động chia rẽ, gây hoài nghi và mất niềm tin trong giới trẻ. Đặc biệt, các thông tin giả mạo, tin đồn thất thiệt lan truyền nhanh chóng tạo ra những điểm nóng tranh cãi, ảnh hưởng tiêu cực tới nhận thức chính trị và thái độ sống của nhiều sinh viên.
Bên cạnh đó, trạng thái “nghiện mạng xã hội”, việc sa đà vào thế giới ảo, thờ ơ với trách nhiệm công dân và lý tưởng cách mạng ngày một gia tăng trong một bộ phận sinh viên, đẩy họ xa rời thực tiễn, giảm sút tư duy phản biện và dễ bị tác động bởi những giá trị lệch lạc, thực dụng. Hành vi phát ngôn thiếu văn hóa, sử dụng ngôn ngữ kích động, xúc phạm trên mạng xã hội làm ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh của cá nhân sinh viên cũng như danh tiếng và uy tín của lực lượng trí thức trẻ nói chung. Tính ẩn danh và dễ tạo tài khoản giả trên mạng xã hội lại càng tạo điều kiện cho việc phát tán các thông điệp xấu độc, tạo kênh tuyên truyền phá hoại tư tưởng đồng thời gây rạn nứt đoàn kết nội bộ sinh viên, ảnh hưởng lớn đến nhận thức và niềm tin của họ đối với sự lãnh đạo của Đảng. Những diễn biến phức tạp này đòi hỏi mỗi sinh viên phải trang bị kiến thức sâu sắc và kỹ năng vững vàng để làm chủ không gian mạng, kiên định lập trường tư tưởng, đấu tranh chống lại các luận điệu sai trái, vượt qua thách thức của thế giới đầy biến động hiện nay.
Nguồn ảnh: Internet
Việc sinh viên thực hiện nghiêm túc nguyên tắc “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” là cách làm mang tính chiến lược nhằm bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trên mạng xã hội. “Nói đúng” nghĩa là mỗi quan điểm, bài viết phải được xây dựng dựa trên căn cứ thực tế khách quan, thông tin chính thống, phù hợp với các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhằm tạo ra một môi trường thông tin minh bạch, chính xác, không cần phải tranh cãi giữa luồng thông tin đa chiều phức tạp. “Viết chuẩn” đòi hỏi sinh viên thể hiện tính nghiêm túc, khoa học, chính xác trong ngôn ngữ, đảm bảo văn hóa giao tiếp trên mạng xã hội, tránh sử dụng ngôn từ thô tục, thiếu kiểm soát hoặc nội dung gây chia rẽ, xung đột trong cộng đồng mạng. “Chia sẻ tích cực” có nghĩa là phát huy tinh thần lan tỏa các thông tin có giá trị xây dựng, truyền cảm hứng, góp phần tạo dựng một không gian mạng trong sáng, lành mạnh, hạn chế tối đa sự lan truyền của tin giả, tin xấu độc. Song có thể nói, một sinh viên thực hiện đúng tinh thần “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” trên môi trường mạng sẽ thể hiện rõ nét qua những hành động cụ thể, thiết thực. Trước hết, họ luôn chủ động tiếp cận và lan tỏa những thông tin chính thống, tích cực từ các nguồn đáng tin cậy, góp phần định hướng dư luận xã hội đúng đắn. Đồng thời, họ không ngần ngại phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc bằng lập luận sắc bén, ngôn ngữ chuẩn mực, đầy thuyết phục. Trong cách ứng xử trên không gian mạng, sinh viên ấy giữ thái độ văn minh, sử dụng ngôn từ lịch sự, không chia sẻ thông tin bịa đặt hay chạy theo những trào lưu phản cảm. Họ còn tích cực tham gia các hoạt động truyền thông như viết bài, làm video, chia sẻ hình ảnh về những tấm gương người tốt – việc tốt, những chính sách hay của Đảng và Nhà nước. Quan trọng hơn cả, người sinh viên ấy luôn không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức chính trị – xã hội và kỹ năng truyền thông để ngày càng hoàn thiện bản thân, trở thành người dùng mạng có trách nhiệm, góp phần xây dựng một không gian mạng lành mạnh, nhân văn và vững vàng về tư tưởng.Việc này không chỉ đơn thuần là hành động cá nhân mà còn mang ý nghĩa xã hội rộng lớn, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp để bảo vệ niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và bảo vệ tư tưởng chuẩn mực trong cộng đồng sinh viên, góp phần xây dựng xã hội tiến bộ, ổn định và phát triển.
Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện nguyên tắc này đang gặp không ít khó khăn, trở ngại trong thực tế. Một bộ phận sinh viên chưa thực sự cảnh giác, thiếu kỹ năng nhận diện tin giả và thông tin sai lệch, dẫn đến tiếp nhận và phát tán các nội dung không chính xác, từ đó gây hiểu lầm và tác động xấu đến tư duy chính trị, phẩm chất đạo đức của giới trẻ. Nhiều trường hợp sinh viên phát ngôn thiếu văn hóa, gây tranh cãi gay gắt trên mạng xã hội, thậm chí xúc phạm người khác, làm giảm uy tín cá nhân và hình ảnh của tập thể sinh viên. Tình trạng nghiện mạng xã hội và sự lệ thuộc vào thế giới ảo cũng làm giảm chất lượng học tập, giảm sức đề kháng tư tưởng, khiến nhiều bạn trẻ rơi vào trạng thái hoang mang, dao động về lý tưởng. Đặc biệt, sự phát triển nhanh chóng của mạng xã hội với đặc điểm tính ẩn danh, dễ dàng tạo lập tài khoản giả mạo và các nhóm hội làm tăng mức độ khó khăn trong việc kiểm soát, ngăn chặn các luận điệu thù địch, gây rối loạn tư tưởng và chia rẽ tập thể sinh viên. Các vấn đề xã hội tiêu cực như tham nhũng, tiêu cực trong một bộ phận cán bộ, tệ nạn xã hội cũng có ảnh hưởng không nhỏ, khiến nhiều sinh viên mất niềm tin, dao động tinh thần, làm nảy sinh nguy cơ “tự diễn biến” và “tự chuyển hóa” trong tư tưởng. Những thách thức này đòi hỏi sự đồng lòng, kết hợp từ nhiều phía cùng gia tăng hiệu quả công tác giáo dục chính trị và bồi dưỡng kỹ năng số cho sinh viên.
Trong quá trình thực hiện công cuộc “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” trên môi trường mạng, trên thực tế cũng tồn tại một số ý kiến trái chiều. Một bộ phận cho rằng việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên mạng xã hội dễ dẫn đến việc hạn chế tự do ngôn luận, làm mất đi tính đa chiều trong tiếp nhận và phản biện thông tin. Có ý kiến khác lại cho rằng sinh viên còn trẻ, thiếu trải nghiệm, chưa đủ hiểu biết để tham gia vào những vấn đề mang tính chính trị - tư tưởng phức tạp, nên không nên “đứng mũi chịu sào” trong công cuộc này. Ngoài ra, cũng có quan điểm cho rằng việc “nói đúng, viết chuẩn” đôi khi bị hiểu sai thành rập khuôn, thiếu sáng tạo, khiến tiếng nói của sinh viên trở nên khô khan, khó lan tỏa đến cộng đồng. Tuy nhiên, nếu nhìn nhận đúng đắn, công cuộc này không hề mâu thuẫn với quyền tự do ngôn luận, mà là sự thể hiện quyền đó một cách có trách nhiệm, trên nền tảng của sự thật, đạo đức và tinh thần xây dựng. Chính những tư tưởng khác nhau ấy là điều cần thiết để sinh viên có thêm góc nhìn, từ đó hành động tỉnh táo, bản lĩnh và hiệu quả hơn trên không gian mạng.
Để phát huy vai trò tiên phong của sinh viên trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường mạng, giải pháp quan trọng hàng đầu nên xuất phát từ chính bản thân những bạn sinh viên. Ở họ cần ý thức sâu sắc rằng mình không chỉ là người học tập, trau dồi tri thức mà còn là chủ thể quan trọng trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng. Trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và sự bùng nổ thông tin, sinh viên cần chủ động rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, khả năng tư duy phản biện và kỹ năng truyền thông số để nhận diện, phản bác kịp thời những quan điểm sai trái, thù địch. Đồng thời, sinh viên cũng cần giữ thái độ văn minh khi sử dụng mạng xã hội, biết lan tỏa những điều tích cực, góp phần xây dựng không gian mạng lành mạnh, nhân văn. Quan trọng hơn, qua quá trình đó, sinh viên không chỉ khẳng định vai trò của mình trong đời sống xã hội mà còn hoàn thiện tư cách đạo đức, tư duy và trách nhiệm công dân trong thời đại số. Đây chính là hành trang cần thiết để sinh viên vững bước trên con đường lập thân, lập nghiệp và cống hiến cho đất nước. Như một tôn chỉ trong việc nâng cao nhận thức và kỹ năng tư duy phản biện của sinh viên, đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị được coi là điều đúng đắn. Nội dung giáo dục cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm nhận thức, xu hướng tiếp nhận thông tin nhanh của sinh viên, kết hợp giữa lý luận và thực tiễn nhằm xây dựng lập trường chính trị vững chắc cho thế hệ trẻ trong sự nghiệp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Song song đó, cần bổ sung và đẩy mạnh đào tạo kỹ năng số bao gồm kỹ năng nhận diện tin giả, kỹ năng bảo mật thông tin, kỹ năng ứng xử văn minh trên mạng xã hội, góp phần trang bị toàn diện cho sinh viên khả năng tự chủ xử lý thông tin và truyền thông hiệu quả. Việc kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị và kỹ năng số sẽ giúp sinh viên xây dựng được tấm lá chắn tư tưởng vững chắc trước những “bẫy” thông tin đa chiều và phức tạp từ môi trường mạng.
Các tổ chức Đoàn – Hội trong trường đại học cần đóng vai trò trung tâm trong việc định hướng, tuyên truyền và lan tỏa các giá trị tư tưởng tích cực trên môi trường mạng. Việc xây dựng mạng lưới sinh viên tuyên truyền viên năng động, có chuyên môn và sáng tạo, liên tục tổ chức các hoạt động giao lưu, diễn đàn, chiến dịch truyền thông trực tuyến giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng cho sinh viên là điều hết sức cần thiết. Song song đó, việc phát triển các kênh truyền thông chính thống, ứng dụng công nghệ mới để phổ biến kiến thức chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các chủ trương, chính sách của Đảng sẽ góp phần tạo nên lực lượng nòng cốt có đủ khả năng phản bác các luận điệu sai trái, duy trì sự ổn định tư tưởng trong sinh viên. Nhà trường cũng cần thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng số chuyên sâu, kỹ năng nhận diện thông tin sai lệch, cách bảo mật thông tin cá nhân và pháp luật về môi trường mạng nhằm giúp sinh viên nâng cao tâm thế làm chủ môi trường số một cách tỉnh táo và có trách nhiệm. Những lớp học này không chỉ trang bị kiến thức mà còn là nơi để sinh viên thực hành, trao đổi kinh nghiệm và nâng cao năng lực phản ứng trước các thách thức truyền thông hiện đại. Đồng thời, khuyến khích sinh viên tích cực trong việc tự học hỏi, tự rèn luyện và lan tỏa kiến thức kỹ năng này tới bạn bè và cộng đồng, tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực rộng rãi.
Ngoài ra, việc xây dựng và thực thi nghiêm túc các quy định, quy tắc ứng xử trên mạng xã hội dành cho sinh viên, cán bộ, giảng viên là yếu tố cần thiết nhằm duy trì chuẩn mực đạo đức, văn hóa giao tiếp trong môi trường mạng. Các quy định này cần được ban hành rõ ràng, từ đó tạo ra cơ sở pháp lý và đạo đức cho việc xử lý các hành vi sai phạm, bảo vệ quyền lợi chính đáng của mọi người trên mạng xã hội, đồng thời ngăn chặn hiệu quả các phát ngôn tục tĩu, hành vi lừa đảo, phát tán tin đồn thất thiệt khiến môi trường mạng trở nên độc hại.
Vai trò tiên phong và gương mẫu của đội ngũ cán bộ, giảng viên cùng các sinh viên nòng cốt càng trở nên quan trọng trong việc lan tỏa tư tưởng đúng đắn và nâng cao nhận thức của cộng đồng sinh viên. Họ không chỉ là những người truyền cảm hứng mà còn là nhân tố dẫn dắt, tạo sức hút và định hướng dư luận tích cực trên môi trường số. Sự tận tâm, trách nhiệm và tâm huyết của lực lượng này sẽ góp phần xây dựng cộng đồng sinh viên có nhận thức sâu sắc, ý chí kiên định và tinh thần đoàn kết trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng.
Để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng một cách hiệu quả, công tác quản lý và kiểm soát thông tin trên không gian mạng của các trường đại học cần tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và nhà cung cấp dịch vụ Internet nhằm ngăn chặn kịp thời các nguồn tin xấu độc, gây nhiễu loạn thông tin. Việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật hiện đại, sử dụng trí tuệ nhân tạo trong giám sát và xử lý nội dung sẽ nâng cao hiệu quả quản lý, tạo ra một môi trường mạng xã hội minh bạch, thân thiện và an toàn cho sinh viên. Đồng thời, xây dựng hệ thống pháp lý bài bản về quyền vận hành và xử lý vi phạm trên mạng xã hội trong trường học cũng là một giải pháp căn bản nhằm nâng cao tính kỷ luật và trách nhiệm cho mọi đối tượng liên quan.
“Không có gì quý hơn độc lập, tự do” – lời khẳng định bất hủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là chân lý của thời đại, mà còn là kim chỉ nam cho mỗi người dân Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường mạng. Trong kỷ nguyên số, khi mạng xã hội trở thành mặt trận tư tưởng quan trọng, việc “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” không chỉ là hành động đơn lẻ, mà là biểu hiện rõ nét của lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và bản lĩnh chính trị. Đó là cách để sinh viên gìn giữ sự thật, bảo vệ lẽ phải, đẩy lùi các quan điểm sai trái, thù địch đang ngày đêm len lỏi vào đời sống tinh thần của nhân dân. Thông điệp sâu sắc của công cuộc này không chỉ nằm ở việc bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, mà còn góp phần xây dựng một không gian mạng lành mạnh, nhân văn, nơi tiếng nói của chính nghĩa được lan tỏa mạnh mẽ. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để sinh viên rèn luyện bản lĩnh, hoàn thiện tư duy và trưởng thành hơn trong hành trình trở thành công dân số có trách nhiệm với đất nước và thời đại.Ý nghĩa to lớn nhất của việc sinh viên thực hiện nghiêm túc nguyên tắc “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” là góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của cả xã hội trong bối cảnh truyền thông đa chiều và rất dễ bị thao túng, xuyên tạc như hiện nay. Khi giới trẻ có lập trường chính trị kiên định, có khả năng nhận diện đúng sai một cách chính xác và đầy tỉnh táo, họ sẽ là những chiến sĩ tinh thần trên mặt trận tư tưởng, góp phần giữ gìn sự ổn định chính trị và sự phát triển bền vững của đất nước. Đồng thời, việc lan tỏa các giá trị tích cực và chuẩn mực trong giao tiếp trên mạng tạo nên một nền văn hóa số lành mạnh, thúc đẩy trí tuệ, đạo đức phát triển, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần của mỗi cá nhân và cả cộng đồng xã hội. Việc sinh viên trở thành người tiếp nhận và truyền thông thông tin có trách nhiệm chính là nền tảng xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ và hội nhập quốc tế sâu rộng trong thời kỳ công nghiệp số.
Tóm lại, trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ như hiện nay, sinh viên được coi là lực lượng xung kích và chiến sĩ tiên phong trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Việc thực hiện nghiêm túc và đồng đều nguyên tắc “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực” chính là giải pháp thiết thực nhất để chống lại các luận điệu sai trái, bảo vệ niềm tin chính trị và giữ gìn hình ảnh đẹp của thế hệ trẻ trí thức. Sự phối hợp chặt chẽ toàn diện giữa nhà trường, các tổ chức Đoàn – Hội, các cơ quan chức năng và chính bản thân mỗi sinh viên trong việc nâng cao nhận thức, kỹ năng số và trách nhiệm trong sử dụng mạng xã hội sẽ góp phần xây dựng một môi trường số trong sáng, lành mạnh và bền vững. “Trí tuệ là ngọn đèn soi đường cho hành động” – lời dạy của triết gia Aristote như một lời nhắc nhở sâu sắc về vai trò của nhận thức và tư duy đúng đắn trong thời đại ngày nay. Trước những biến động phức tạp của môi trường mạng, mỗi sinh viên càng cần phát huy trí tuệ, bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm để “nói đúng, viết chuẩn, chia sẻ tích cực”, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng – nền tảng chính trị vững chắc của dân tộc ta. Đó không chỉ là nhiệm vụ của một công dân trẻ trong thời đại số, mà còn là biểu hiện sinh động của lòng yêu nước, lý tưởng sống đẹp và khát vọng cống hiến vì một Việt Nam phát triển, văn minh và bền vững. Chính khi đó, sinh viên không chỉ là người tiếp nhận thông tin mà còn trở thành nhân tố truyền thông tích cực, góp phần củng cố sự ổn định xã hội và phát triển đất nước vững mạnh trong kỷ nguyên số đầy thách thức nhưng cũng tràn đầy cơ hội.
Tác giả: FOS
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn